Versioni Varie - Varie - Versione Racconti su Saturno
Saturnus deus erat Romanosque magna cum benevolentia regebat ac protegebat. In scholis autem a magistris de Saturnomira fabula narratur, a poetis composita. "Olim", narrat magister, "a love filio Saturnus, universi ac deum dominus, regno expellitur; tunc ex Olympo in Italiam venit atque in Latio receptaculum invenit; ibi enim ab incolis comiter excipitur et Latinorum regnum obtinet. Tum vero inter paeninsulae incolasconcordia atque benevolentia vigebant,quia Saturnus regni fundamentum in iustitia ac temperantia ponebat. Ideo Saturni regnum adhuc grata memoria celebratur: nam Saturni aevum aureum, Italiae terra autem etiam Saturnia appellantur; a Romae incolis, denique, quotannis etiam nunc ad Saturni memoriam magna frequentia ac magnificentia ludis iocisque Saturnalia aguntur.
…continua
Versioni Varie - Varie - Versione Un uomo energico, nonostante l'età
Multi homines annorum impetui resistunt et senectutis vitia et incommoda diligenti constantia compensant, contra aetatem tamquam contra morbum constanti nisu pugnant, valetudinem curant, exercitationes modicas adhibent, cibo et potui non indulgent. Quattuor robustos filios, quinque filias, magnam domum, magnum clientium numerum Appius Claudius, cum iam senes et caecus esset et magistratus gerere desiisset, tanta auctoritate regebat ut aspectu suo in omnes maximum metum et reverentiam iniceret. Nam animum semper intentum tamquam arcum habebat nec languescens cedebat senectuti, sed auctoritatem in suos quotidie exercebat. Neque tamen familiae vel servis vel vicinis invisus erat, sed ab omnibus laudabatur, quia non solum iussu et auctoritate sed aequitate domum regebat. In Appii domo vigebat Romana disciplina et patrii mores religiose servabantur, in senatu maxime valebat sententia tam severi senis. Ita usque ad ultimum spiritum domum suam maxima industria et laudabili auctoritate rexit.
…continua
Versioni Varie - Varie - Versione Amara fine di Annibale
Rex igitur Prusias, ut senatoribus Romanis obtemperaret, hospitem prodere non dubitavit et locum, in quo Hannibal latebat, legatis ostendit. Tum postero die legati magna armatorum multitudine undique circumdederunt arcem in qua dux Carthaginensis erat, cui iam nulla salutis via superat. Proditione cognita, Hannibal magno maerore affectus est atque, nolens vivus in hostium manus venire, mortem statim sibi conscivit veneno, quod secum ferre solebat.
…continua
Versioni Varie - Varie - Versione Orazi e Curiazi
Romani cum albanis bellum gerebant; sed neuter exercitus victoriam habebant, quod milites paribus viribus pugnabant. Multi milites in acribus proeliis gravia vulnera acceperant et propter vulnera animam efflaverant. Tum dux romanus dixit: " tres inuvenes romani cum tribus iuvenibus albanis certabunt: victoria romanorum vel albanorum erit victoria romanae vel albae". Erant inter milites romanos tres frates quibus nomen erat Horatii, et inter milites albanos totidem fratres, quibus nomen erat Curiatii. Tum fratres Horatiii forti animo cum fratibus Curiatiis strenuissime pugnaverunt. In asperrimo proelio Horatii Curiatos vulneraverunt sed Curatii duos Horatios necaverunt.
…continua
Versioni Varie - Varie - Versione Un delfino sensibile alla musica
Arion Corinthius fuit poeta et musicus, cuius cantu suavissimo non solum homines sed etiam ferae commovebantur et delectabantur. Cum ex patria sua in Sicilia venisset et ibi arte sua ingentem famam et quaestum consecutus esset, navem conscendit ut Corinthum regrederetur. Sed in maritimo cursu nautae illius navis eius divitias surripuerunt et ipsum in undas deicere statuerunt ut ibi morte opprimeretur. Tunc ille, priusquam deiceretur, sic nautas precatus est:" Vos precor ut ante perniciem meam suavem cantum meum audiatis". Cum nautae precibus eius cessissent, Arion in navis puppi stetit ut, more musicorum, vocem fidibus iungeret. Cum omnes tantam peritiam admirarentur et suavi cantu magnopere delectarentur, Arion repente se in undas deiecit et a nautis ibi desertus est. Tum nova res accidit. Nam delphinus, qui cantu attractus erat, Arioni dorsum subdidit et eum incolumen in terra Laconicam devexit.
…continua
Versioni Varie - Varie - Versione Da una capanna un tempio
Apud antiquas gentes universarum terrarum hospitium sanctum erat. Phrygiae tantum incolae inhospitalitate famosi erant. Olim Iuppiter cum Mercurio per regiones Graeciae atque Asiae iter faciebat. Duo dei, igitur, in pagum Phrygiae pervenerunt. At hic omnes incolae divinis hospitibus hospitium superbe recusaverunt. Solum Philemo ac Baucis, senes et pii coniuges, Iovi et Mercurio honores tribuerunt: nam humilem casam deis libenter raebuerunt et modestas epulas paraverunt. Dei cibum hilae sumpserunt ac deinde tranquille quieverunt. Hospitio grati, dei coniugum benignitatem valde laudavernt atque vitam baetam usque ad extremam.
…continua
Versioni Varie - Varie - Versione Leo et vulpes
Cum leo annis gravaretur neque cibum vi comparare sibi posset, dolum composuit; cum languorem simulavisset, ceterae belvae in eius speluncam salutatum intrabant et ab illo statim vorabantur. Cum vulpes quoque ad leonem venisset, ante speluncam stetit et frustra ab eo sollicitata est ut intraret. interrogata cur propius non accedisset, respondit: "intravissem, nisi plurima animalium intrantium vestigia vidissem, nullum autem evadentis". Docet fabella stultos facile dolis allectari, callidos autem frustra tentari.
…continua
Versioni Varie - Varie - Versione La società primitiva
Prisci homines sic terras habitaverunt, ut per silvas et campos erraticam vitam agerent et frondes atque herbas pro cubilibus ac speluncas pro domibus haberent. Sed belvarum et fortiorum animalium saepe praeda erant. Deinde, ut pericula vitarent, inter se coaluerunt et cito tam periti exstiterunt ut res facile manibus tractarent. Qua re alii tecta frondibus fecerant, alii de luto ac virgulis casas aedificaverunt. Postea, ut impetum bestiarum non solum vi atque armis, sed etiam aggeribus arcerent, oppida tam bene muniverunt ut tuta esset inter cives societas et vita communis.
…continua
Versioni Varie - Varie - Versione La formica e la cicala
Clara est formica industria sua, cicada autem vita otiosa et nimia imprudentia. Aestate summa - sic narrat fabella - cicada beate cantat, operas vitat et consumit escas quas florida natura sponte silvarum belvis praebet. Sedula formica autem magnam micarum copiam per rimas terrae trahit et in latebram suam congerit; frustra formica cicadam eius stultitia reprehendit et industria sua a cicada deriditur. Sed postea bruma procellas inducit, terram herbasque siccat; assiduae pluviae belvas prohibent e latebris evadere. Stulta cicada in latebra sua escam non habet et inedia laborat; formicae autem magna micarum copia est et imprudentia cicadae a formica merito luditur.
…continua
Versioni Varie - Varie - Versione De fabulosis equis
Plurimi sunt equi de quibus antiqui nobis fabulosas narrationes tradiderunt. Graeci narrabant olim fuisse quendam alatum equum, nomine Pegasum, et Bellerophontem eius auxilio interfecisse Chimeram, draconem aspectu foedum et immanitate taeterrima. Dicebant postea Pegasum, ut eum puniret, excussisse et in mare deiecisse Bellerophontem, cum hic ad caelum pervenire cuperet. Idem Graeci narrabant apud Indos vivere equum album, qui in fronte unum habebat cornu, et credebant nullum venenum nociturum esse iis hominibus, qui ex eo cornu bibissent. Admodum mirae sunt praeterea fabulosae historiae quae pertinent ad Centauros, quos, altera parte homines, altera equos, antiqui homines barbaros putabant. Censeo has fabulosas narrationes initium habuisse post incursiones quarum auctores fuerunt homines qui primi didicerant artem equitandi.
…continua