Petronio, Satyricon 85-87. Traduzione letterale, analisi morfosintattica, paradigmi

Proxima ablat.femm.sing. Agget. 1a classe proximus,a,um. Attrib.del compl.di temponocte ablat.femm.sing. 3a declin. Nox,noctis. Compl.di tempo determin.cum congiunzione+congiuntivo= proposizione narrativaidem nom.neutr.sing. Pron.determin. Idem,eadem,idem. Soggetliceret, congunt.imperf.att. 3a per.sing. Licet, verbo impersonalemutavi indicat.perf.att. 1a pers.sing. Muto,as,avi,atum,are.optionem accus.femm.sing. Optio, optionis. Compl.ogget.et: congiunzSi particella ipoteticahunc, accus.masch.sing. Pron.dimostr. Hic,haec,hoc. Compl.oggetinquam, indic.pres.att. 1a pers.sing. Verbo difettivo.tractavero indicat.fut.anter.att. 1a pers.sing. Tracto,as,avi,atum,areimproba ablat.femm.sing. Agget.1a classe Improbus,a,um. Attrib.del compl.di modomanu, ablat.femm.sing. 4a declin. Manus,us. Compl.di modoet congiunzille nomin.masch.sing. Pron.dimostr. Ille,illa,illud. Soggetnon negazsenserit, indicat.fut.anter. 3a pers.sing. sentĭo, sentis, sensi, sensum, sentīregallos accus.masch.sing.

1. 2a declin. Gallus,i. compl.ogget.gallinaceos accus.masch.sing. Agget. 1a classe gallinaceus,a,um. Attrib.compl.oggpugnacissimos accus.masch.sing. agget. 1a classe pugnacissimus,a,um. Attrib.compl.oggduos accus.masch.sing. Agget.numerale duo,duae,duo. Attrib.compl.oggdonabo indic.futur.att.1a pers.sing. Dono,as,avi,atum,are©Stefania Antonelli dat.masch.sing. Partic.pres. Patior,eris,passus sum, pati. Sostantivato compl.dipatienti. termineAd preposiz+ accusat= finehoc accus.neutr.sing. Agget.dimostr. Hic,haec,hoc. Attrib.del compl.di finevotum accus.neutr.sing. 2a declin. Votum,i. compl.di fineephebus nomin.masch.sing. 2a declin. Ephebus,i. soggetultro avverbiose accus.sing. Pron.riflessivo. Compl.oggetadmovit indic.perf.att. 3a pers.sing. Admoveo,es, admovi, admotum,ere.et, congiunzputo, indic.pres.att. 1a pers.sing. Puto,as,avi,atum,arevereri infin.present.deponente Vereor, vĕrēris, veritus sum, vĕrēricoepit indic.perf.att. 3a pers.sing. Verbo difettivone introduce

obdormissem.
obdormīreIndulsi indicat.perf.att. 1a pers.sing. Indulgeo, indulges, indulsi, indultum, indulgēreergo avverbiosollicito, dat.masch.sing. Agget.1a classe sollicitus,a,um. Sostantivato. Retto dal verbototoque abl.neutr.sing. agget.1a classe totus,a,um. Attrib.c.di abbondanzacorpore abl.neutr.sing. 3a declin. Corpus,corporis. Rcompl.di abbondanzacitra preposiz.+accusat.= compl.di esclusionesummam accus.femm.sing. Agget.1a classe summus,a,um. Attrib.c.di escl.voluptatem accus.femm.sing. 3a declin. Volupatas,atis. Compl.di esclusioneme accus.sing. Pron.personale di 1a pers. Compl.oggetingurgitavi. indicat.perf.att. 1a pers.sing. Ingurgito,as,avi,atum,areDeinde avverbiout congiunz.temporaledies nomin.masch.sing. 5a declin. Dies,diei. Sogget.venit, indic.perf.att. 3a pers.sing. Venio,is, veni, ventum.

ire attuli indic.perf.att. 1a pers.sing. Adfero, adfers, attuli, allatum, adferredat.

masch.sing. partic.pres. Gaudeo, es, gavisus sum, gaudere (verbo semideponente).

gaudenti Sostantivato compl.di termine quicquid accus.neutr.sing.

Pron.relativo indefinito Quisquis, quidquid.

Compl.ogget promiseram. indicat.piuccheperf.att. 1a pers.sing. Promitto, is, promisi, promissum, ere.

Vt congiunz.temporale tertia nomin.femm.sing. Agget.numerale tertius, a, um.

Attr.del soggnox nomin.femm.sing. 3a declin. Nox, noctis.

sogglicentiam accus.femm.sing. 1a declin. Licentia, ae.

Compl.oggdedit, indic.perf.att. 3a pers.sing. Do, das, dedi, datum, dare.

consurrexi indic.perf.att. 1a pers.sing. Consurgo, consurgis, consurrexi, consurrectum, consurgĕre.

ad preposiz+ accusat= moto a luogo

aurem accus.femm.sing. 3a declin. Auris, is.

Compl.di moto a luogo

male avverbiogen.masch.sing. Partic.pres. Dormio, dormis, dormii, dormitum, dormīre.

Sostantivato, dormientis: compl di specif.

Dii, voc.masch.plur. 2a declin. Deus, dei.

Compl. di vocazione©Stefania Antonelliinquam, indicat.pres.att. 1a pers.sing. Verbo difettivo.immortales, voc.masch.plur. Agget. 2a classe Immortalis,e. attrib.del compl.di vocazionesi particella ipoteticaego nom.sing. Pron.personale di 1a pers. Sogghuic dat.masch.sing. Agget.dimostr. Hic,haec,hoc. Attrib.compl di terminedat.masch.sing. Partic.pres. Dormio, dormis, dormii, dormitum, dormīre. Sostantivato,dormienti compl.di termineabstulero indicat.fut.anter.att. 1a pers.sing. Aufero,fers, abstuli, ablatum, auferrecoitum accus.masch.sing. 2a declin. Coitus,i. compl.ogget.plenum accus.masch.sing. Agget.1a classe plenus,a,um. Attrib.del compl.ogget.et congiunzoptabilem, accus.masch.sing. Optabilis,e. attrib.del compl.oggetpro preposiz.+abl.= compl.di scambiohac ablat.femm.sing. Agget.dimostr. Hic,haec,hoc. Attrib.c.di scambiofelicitate ablat.femm.sing. 3a declin. Felicitas, felicitatis. Compl.di scambiocras avverbiopuero dat.masch.sing. 2a declin. Puer,i. Compl.di termineasturconem accus.masch.sing.atum, impleōItaque avverbiopostquam congiunzindic.perf.att. 3a pers.sing. Postquam avverbioprimus avverbioposui indic.perf.att. 1a pers.sing. Pono,is, posui, positum, ponere.impletum, erelactentibus ablat.femm.plur. Agget.2a classe lactens, lactentis. Attrib.compl.di mezzopapillis ablat.femm.plur. 1a declin. Papilla, ae. Compl.di mezzomanus, accus.femm.plur. 4a declin. Manus, us. Compl.ogg.mox avverbiobasio ablat.neutr.sing. 2a declin. Basium, i. compl.di mezzoinhaesi, indic.perf.att. 1a pers.sing. Inhaereo, ĭnhaeres, inhaesi, inhaesum, ĭnhaerēredeinde avverbioin prepos.+accus.= moto a luogounum accus.sing. Pronome numerale. Compl.di moto a luogoomnia acc.neutr.plur. Agget.2a classe, omnis, e. attrib.compl.ogg.©Stefania Antonellivota accus.neutr.plur. 2a declin. Votum, i. compl.ogget.coniunxi. indicat.perf.att. 1a pers.sing. Coniungo, is, coniunxi, coniunctum, ereMane avverbiosedere infin.present.att. Sedeo, sĕdes, sedi, sessum, sĕdērein prepos.+abl= stato in luogocubiculo abl.neutr.sing. 2a declin. Cubiculum, i. complem.di stato in luogocoepit indic.perf.att. 3a sing. Verbo difettivoatque congiunzexpectare infin.pres.att.Expecto, as, avi, atum, are.
consuetudinem accus.femm.sing. 3a declin. Consuetudo, consuetudinis.
Compl.ogget.meam. accus.femm.sing.
Agget.posses. Meus, a, um.
Attrib.compl.ogg.Scis indicat.pres.att. 2a pers.sing.
Scio, scis, scii, scitum, scire.
Quanto avv.interrogat-relativofacilius nom.neutr.sing.
Agget.comparativo da facilis, e.
Nome del predicatosit congiunt.pres.att. 3a pers.sing.
Sum, es, fui, esse.
Copulacolumbas accus.femm.plur. 1a declin. Columba, ae.
Compl.oggetgallosque accus.masch.plur. 2a declin. Gallus, i.
Compl.oggetgallinaceos accus.masch.plur.
Agget.1a classe gallinaceus, a, um.
Attrib.compl.oggemere infinito pres.att. Emo, ĕmis, emi, emptum, ĕmĕre.
Infinitiva soggettivaquam congiunz.comparativaasturconem, accus.masch.sing. 3a declin. Asturco, onis.
Compl.ogget.et, congiunzpraeter preposiz+accus= complem.di esclusionehoc, accus.neutr.sing. Pron.dimostrat. Hic, haec, hoc.
Compl.di esclusioneetiam congiunztimebam indic.imperf.att. 1a pers.sing. Timeo, es, timui, erene.
Introduce proposizione

completiva retta da verbum timenditam avverbiogrande nomin.neutr.sing. Agget.2a classe grandis,e. attrib.del soggmunus nomin.neutr.sing. 3a declin. Munus,muneris. Soggetsuspectam accus.femm.sing. Agget. 1a classe suspectus,a,um. Compl.predicativo dell'ogget.faceret congiunt.imperf.att. 3a pers.sing. Facio,făcis, feci, factum, făcĕrehumanitatem accus.femm.sing. 3a declin. Humanitas,atis. Compl.ogget.meam. accus.femm.sing. Agget.posses. Meus,a,um. Attrib.compl.ogg.Ergo avverbioaliquot aggettivo indefinito indeclinabilehoris ablat.femm.plur. 1a declin. Hora,ae. Complem.di tempo continuatonomin.masch.sing. Partic.perf.da Spatior, spătĭāris, spatiatus sum, spătĭāri. Congiuntospatiatus, al soggetin prep+accus= moto a luogohospitium accus.neutr.sing. 2a declin. Hospitium,i. compl.di moto a luogoreverti indicat.perf.att. 1a pers.sing. Reverto, rĕvertis, reverti, reversum, rĕvertĕrenihilque accus.neutr.sing. Pron.indefin. Nihil,nullius rei. Compl.ogget.aliud accus.neutr.sing. Agget.indefin.

Alius, a, ud. Attr.compl. quam congiunz.comparativa puerum accus.masch.sing. 2a declin. Puer, pueri. Compl ogget. basiavi indic.perf.att. 1a pers.sing. Basio, bāsĭas, basiavi, basiatum, bāsĭāre©Stefania AntonelliAt congiunz.avvers. ille nomin.masch.sing. Pron.dimostr. Ille,illa,illud. Soggetnomin.masch.sing. Partic.pres.da Circumspicio, circumspĭcis, circumspexi,circumspiciens circumspectum, circumspĭcĕre. Congiunto al sogg.ut congiunz.+indicat= introduce proposiz.temporale cervicem accus.femm.sing. 3a declin. Cervix, cervicis. Compl.ogg.meam accus.femm.sing. Agget.posses. Meus,a,um. Attrib.compl.ogg.iunxit indic.perf.att.3a pers.sing. Iungo, iungis, iunxi, iunctum, iungĕreamplexu: abl.masch.sing. 4a declin. amplexus,us. Compl.di modo Rogo, indicat.pres.att. 1a pers.sing. Rogo,as,avi,atum,areinquit indicat.perf.att. 3a sing. Verbo difettivo.domine vocat.masch.sing. 2a declin. Dominus,i. Compl.di vocazione ubi avverbioest indic.pres.att. 3a pers.sing. Sum,es,fui,esse.asturco? nom.masch.sing.

3a declin. Asturco, asturconis. Sogget.[LXXXVII] Cum ob hanc offensam praeclusissem mihi aditum quem feceram, <mox tamen> iterum adlicentiam redii. Interpositis enim paucis diebus, cum similis casus nos in eandem fortunam rettulisset, utintellexi stertere patrem, rogare coepi ephebum ut reverteretur in gratiam mecum, id est ut pateretur satisfieri sibi, et cetera quae libido distenta dictat. At ille plane iratus nihil aliud dicebat nisi hoc: "Aut dormi, autego iam dicam patri". Nihil est tam arduum, quod non improbitas extorqueat. Dum dicit: "Patrem excitabo", irrepsi tamen et male repugnanti gaudium extorsi. At ille non indelectatus nequ