Anteprima
Vedrai una selezione di 8 pagine su 35
Latino grammatica Pag. 1 Latino grammatica Pag. 2
Anteprima di 8 pagg. su 35.
Scarica il documento per vederlo tutto.
Latino grammatica Pag. 6
Anteprima di 8 pagg. su 35.
Scarica il documento per vederlo tutto.
Latino grammatica Pag. 11
Anteprima di 8 pagg. su 35.
Scarica il documento per vederlo tutto.
Latino grammatica Pag. 16
Anteprima di 8 pagg. su 35.
Scarica il documento per vederlo tutto.
Latino grammatica Pag. 21
Anteprima di 8 pagg. su 35.
Scarica il documento per vederlo tutto.
Latino grammatica Pag. 26
Anteprima di 8 pagg. su 35.
Scarica il documento per vederlo tutto.
Latino grammatica Pag. 31
1 su 35
D/illustrazione/soddisfatti o rimborsati
Disdici quando
vuoi
Acquista con carta
o PayPal
Scarica i documenti
tutte le volte che vuoi
Estratto del documento

V

Sintassi del Dativo

Complementi

• Termine, fine

• Vantaggio/svantaggio

• Relazione, similitudine/diversità

• Agente, in perifrastica passiva o con il perfetto passivo

• Dativo etico, per indicare partecipazione emotiva

• Possesso (mihi est = habeo)

• Punto di vista, con verbi di movimento, prospettiva, participi

Verbi

• Condizione positiva/negativa

• Processi psicologici: invĭdeor, imĭtor, indurgēre, irāscor

Sintassi dell’Ablativo

Complementi

• Origine

• Separazione

• Moto da luogo per nomi di città o piccola isola

• Moto in luogo circoscritto

• Mezzo

• Causa efficiente

Con verbi

• Deponenti: frŭor, fungor, pŏtĭor, vescor

ūtor,

• opus est = è necessario, con prop. soggettiva oppure abl. della cosa e il dat. della

persona

Verbi con costruzioni diverse

• consŭlo: con dat. = provvedere a qc, con acc. = consultare

• provīdeo: con dat. = provvedere a qc, con acc. = prevedere

• căvĕo: con dat. = preoccuparsi di qc, con acc. = guardarsi da qc/qs

• metŭo, timĕo: con dat. = essere preoccuparsi per qc/qs, con acc. = temere

Verbo

Forma attiva

Modo Tempo I II III IV Regola generale Desinenze

Indicativo Presente laud-o mon-ĕo leg-o aud-ĭo t.pres.-voc.-des. -ō / -m

-as -es -is -ĭs -s

-at -et -it -ĭt -t

-āmus -ēmus -ĭmus -īmus -mŭs

-ātis -ētis -ĭtis -ītis -tĭs

-ant -ent -unt -ĭunt -nt

Imperfetto laud-ābam mon-ēbam leg-ēbam aud-ĭēbam t.pres.-voc.-ba-des. -ō / -m

-ābas -ēbas -ēbas -ĭēbas -s

-ābat -ēbat -ēbat -ĭēbat -t

-ābāmus -ēbāmus -ēbāmus -ĭēbāmus -mŭs

-ābātis -ēbātis -ēbātis -ĭēbātis -tĭs

-ābant -ēbant -ēbant -ĭēbant -nt

Futuro laud-ābo mon-ēbo leg-ām aud-ĭam t.pres.-bo-des. -ō / -m

semplice -ābis -ēbis -es -ĭes t.pres.-ēb-des. -s

-ābit -ēbit -et -ĭet t.pres.-ē-des. -t

-ābĭmus -ēbĭmus -ēmus -ĭēmus t.pres.-iē-des. -mŭs

-ābĭtis -ēbĭtis -ētis -ĭētis -tĭs

-ābunt -ēbunt -ent -ĭent -nt

Perfetto laud-āvi mon-ŭi leg-i aud-īvi t.pres.-voc.-v-des. -i

-āvīsti -ŭīsti -īsti -ivīsti -isti

-āvit -ŭit -it -ivit -it

-āvĭmŭs -ŭĭmŭs -ĭmŭs -ivĭmŭs -ĭmŭs

-āvīstĭs -ŭīstĭs -īstĭs -ivīstĭs -īstĭs

-āvērunt -ŭērunt -ērunt -ivērunt -ērunt

Piuccheperfetto laud-āvĕram mon-ŭĕram leg-ĕram aud-ivĕram t.perf.-ĕrā-des. -m

-āvĕras -ŭĕras -ĕras -ivĕras -s

-āvĕrat -ŭĕrat -ĕrat -ivĕrat -t

-āvĕrāmŭs -ŭĕrāmŭs -ĕrāmŭs -ivĕrāmŭs -mŭs

-āvĕrātĭs -ŭĕrātĭs -ĕrātĭs -ivĕrātĭs -tĭs

-āvĕrant -ŭĕrant -ĕrant -ivĕrant -nt

Futuro laud-āvĕro mon-ŭĕro leg-ĕro aud-ivĕro t.perf.-ĕr-des. -o

anteriore -āvĕris -ŭĕris -ĕris -ivĕris -s

-āvĕrit -ŭĕrit -ĕrit -ivĕrit -t

-āvĕrĭmŭs -ŭĕrĭmŭs -ĕrĭmŭs -ivĕrĭmŭs -mŭs

-āvĕrĭtĭs -ŭĕrĭtĭs -ĕrĭtĭs -ivĕrĭtĭs -tĭs

-āvĕrint -ŭĕrint -ĕrint -ivĕrint -int

Congiuntivo Presente laud-em mon-ĕam leg-am aud-ĭam t.pres.-ē-des. -ō / -m

-es -ĕas -as -ĭas t.pres.-ĕā-des. -s

-et -ĕat -at -ĭat t.pres.-ā-des. -t

-ēmus -ĕāmus -āmus -ĭāmus t.pres.-ĭā-des. -mŭs

-ētis -ĕātis -ātis -ĭātis -tĭs

-ent -ĕānt -ant -ĭānt -nt

Imperfetto laud-ārem mon-ērem leg-ĕrem aud-īrem t.inf.-des. -ō / -m

-āres -ēres -ĕres -īres -s

-āret -ēret -ĕret -īret -t

-ārēmus -ērēmus -ĕrēmus -īrēmus -mŭs

-ārētis -ērētis -ĕrētis -īrētis -tĭs

-ārent -ērent -ĕrent -īrent -nt

Perfetto laud-āvĕrim mon-ŭĕrim leg-ĕrim aud-ivĕrim t.perf-voc.-ĕri-des. -m

-āvĕris -ŭĕris -ĕris -ivĕris -s

-āvĕrit -ŭĕrit -ĕrit -ivĕrit -t

-āvĕrĭmŭs -ŭĕrĭmŭs -ĕrĭmŭs -ivĕrĭmŭs -mŭs

-āvĕrĭtĭs -ŭĕrĭtĭs -ĕrĭtĭs -ivĕrĭtĭs -tĭs

-āvĕrint -ŭĕrint -ĕrint -ivĕrint -nt

Piuccheperfetto laud-āvīssĕm mon-ŭīssĕm leg-īssĕm aud-ivīssĕm t.perf.-voc.-īssē-des. -m

-āvīssĕs -ŭīssĕs -īssĕs -ivīssĕs -s

-āvīssĕt -ŭīssĕt -īssĕt -ivīssĕt -t

-āvīssēmŭs -ŭīssēmŭs -īssēmŭs -ivīssēmŭs -mŭs

-āvīssētĭs -ŭīssētĭs -īssētĭs -ivīssētĭs -tĭs

-āvīssēnt -ŭīssēnt -īssēnt -ivīssēnt -nt

Imperativo Presente laud-ā mon-ē leg-ĕ aud-ī t.pres.-voc.-des. tema

-āte -ēte -ĭte -īte -te

Modo Tempo I II III IV Regola generale Desinenze

Futuro laud-āto mon-ēto leg-ĭto aud-īto t.pres.-voc.-to-des. -to

-āto -ēto -ĭto -īto -to

-ātōte -ētōte -ĭtōte -ītōte -tōte

-anto -ento -unto -iunto -nto

Infinito Presente laud-āre mon-ēre leg-ĕre aud-īre rad.-voc.-rē -

Perfetto laud-avīsse mon-ŭīsse leg-īsse aud-ivīsse rad.-voc.-vīsse -

Futuro laud-atūrum mon-itūrum lec-tūrum aud-itūrum t.sup.-voc.-tūr-des. esse -um, -am, -

-atūram -itūram -tūram -itūram um

-atūrum -itūrum -tūrum -itūrum -os, -as, -a

-atūros -itūros -tūros -itūros

-atūras -itūras -tūras -itūras

-atūra -itūra -tūra -itūra

Participio Presente laud-ans mon-ens leg-ens aud-iens rad.-voc.-n-des. -s

-antis -entis -entis -ientis -tis

Futuro laud-atūrus mon-itūrus lec-tūrus aud-itūrus t.sup.-voc.-ūr-des. -us, -a, -um

-atūra -itūra -tūra -itūra

-atūrum -itūrum -tūrum -itūrum

Gerundio laud-andi mon-endi leg-endi aud-iendi (ad) rad.-voc-nd-des. -i

-ando -endo -endo -iendo -o

(ad) -andum (ad) -endum (ad) -endum (ad) -iendum -um

-ando -endo -endo -iendo -o

Supino laud-ātum mon-ĭtum lec-tum aud-ītum rad.-voc.-t-des. acc. -um

Forma passiva

Modo Tempo I II III IV Regola generale Desinenze

Indicativo Presente laud-or mon-ĕōr leg-ōr aud-ĭōr rad.-(voc.)-des. -ōr

-āris -ēris -ĕris -īris -ris

-ātur -ētur -ĭtur -ītur -tur

-āmur -ēmŭr -ĭmŭr -īmŭr -mŭr

-āmĭnĭ -ēmĭnĭ -ĭmĭnĭ -īmĭnĭ -mĭnĭ

-āntur -ēntur -ūntur -īuntur -ntur

Imperfetto laud-ābār mon-ēbar leg-ēbar aud-ĭēbar rad.-voc.-bā-r-des. -ār / -ām

-ābāris -ēbāris -ēbāris -ĭēbāris -ris

-ābātur -ēbātur -ēbātur -ĭēbātur -tur

-ābāmur -ēbāmus -ēbāmŭr -ĭēbāmŭr -mŭr

-ābāmĭnĭ -ēbāmĭnĭ -ēbāmĭnĭ -ĭēbāmĭnĭ -mĭnĭ

-ābāntur -ēbāntur -ēbāntur -ĭēbāntur -ntur

Futuro laud-ābor mon-ēbōr leg-ār aud-ĭār rad.-voc.-b-des. -ōr / -ār

semplice -ābĕris -ēbĕris -ēris -ĭēris rad.-voc.-ēb-des. -ris

-ābĭtur -ēbĭtur -ētur -ĭētur rad.-voc.-des. -tur

-ābĭmur -ēbĭmur -ēmŭr -ĭēmŭr rad.-ĭē-des. -mŭr

-ābĭmĭnĭ -ēbĭmĭnĭ -ēmĭnĭ -ĭēmĭnĭ -mĭnĭ

-ābūntur -ēbūntur -ēntur -ĭēntur -ntur

Perfetto laud-ātus mon-ĭtus lec-tus aud-ītus rad.-voc.-t-des. sum -us, -a, -um

-āta -ĭta -ta -īta -i, -æ, -a

-ātum -ĭtum -tum -ītum

-āti -ĭti -ti -īti

-ātæ -ĭtæ -tæ -ītæ

-āta -ĭta -ta -īta

Piuccheperfetto laud-ātus mon-ĭtus lec-tus aud-ītus t.perf.-t-des. eram -us, -a, -um

-āta -ĭta -ta -īta -i, -æ, -a

-ātum -ĭtum -tum -ītum

-āti -ĭti -ti -īti

-ātæ -ĭtæ -tæ -ītæ

-āta -ĭta -ta -īta

Futuro laud-ātus mon-ĭtus lec-tus aud-ītus t.perf.-t-des. ero -us, -a, -um

anteriore -āta -ĭta -ta -īta -i, -æ, -a

-ātum -ĭtum -tum -ītum

-āti -ĭti -ti -īti

-ātæ -ĭtæ -tæ -ītæ

-āta -ĭta -ta -īta

Congiuntivo Presente laud-er mon-ĕār leg-ar aud-ĭar t.pres.-ē-des. -ōr / -ar

-ēris -ĕāris -āris -ĭāris t.pres.-ĕā-des. -ris

-ētur -ĕātur -ātur -ĭātur t.pres.-ā-des. -tur

-ēmur -ĕāmur -āmŭr -ĭāmŭr t.pres.-ĭā-des. -mŭr

-ēmĭnĭ -ĕāmĭnĭ -āmĭnĭ -ĭāmĭnĭ -mĭnĭ

-entur -ĕāntur -āntur -ĭāntur -ntur

Modo Tempo I II III IV Regola generale Desinenze

Imperfetto laud-ārer mon-ērer leg-ĕrer aud-īrer t.inf.att.-des. -ōr

-ārēris -ērēris -ĕrēris -īrēris -ris

-ārētur -ērētur -ĕrētur -īrētur -tur

-ārēmur -ērēmur -ĕrēmur -īrēmur -mŭr

-ārēmĭnĭ -ērēmĭnĭ -ĕrēmĭnĭ -īrēmĭnĭ -mĭnĭ

-ārēntur -ērēntur -ĕrēntur -īrēntur -ntur

Perfetto laud-ātus mon-ĭtus lec-tus aud-ītus t.perf.-t-des. sim -ōr

-āta -ĭta -ta -īta -ris

-ātum -ĭtum -tum -ītum -tur

-āti -ĭti -ti -īti -mŭr

-ātæ -ĭtæ -tæ -ītæ -mĭnĭ

-āta -ĭta -ta -īta -ntur

Piuccheperfetto laud-ātus mon-ĭtus lec-tus aud-ītus t.perf.-t-des. essem -ōr

-āta -ĭta -ta -īta -ris

-ātum -ĭtum -tum -ītum -tur

-āti -ĭti -ti -īti -mŭr

-ātæ -ĭtæ -tæ -ītæ -mĭnĭ

-āta -ĭta -ta -īta -ntur

Infinito Presente laud-āri mon-ēri leg-i aud-īri rad.-voc.-rī -

Perfetto laud-ātum mon-ĭtum lec-tum aud-ītum t.perf.-voc.-t-des. esse -um, -am, -

-ātam -ĭtam -tam -ītam um

-ātum -ātum -tum -ītum -os, -as, -a

-ātos -ātos -tos -ītos

-ātas -ātas -tas -ītas

-āta -āta -ta -īta

Futuro laud-ātum mon-ĭtum lec-tum aud-ītum t.perf.-voc.-t-des. iri -um

Participio Perfetto laud-ātus mon-ĭtus lec-tus aud-ītus t.perf.-voc.-n-des. -us, a, um

-āta -ĭta -ta -īta

-ātum -ĭtum -tum -ītum

Gerundivo laud-āndus mon-ēndus leg-endus aud-īendus rad.-voc-nd-des. -us, a, um

-ānda -ēnda -enda -īenda

-āndum -ēndum -endum -īendum

Supino laud-ātu mon-ĭtu lec-tu aud-ītu t.perf.-voc.-t-des. abl. -u

Verbi deponenti

• Hanno significato attivo ma forma passiva.

• Aggiungono il modo imperativo:

Imperativo Presente Futuro

-āre -ātor

Singolare

Plurale -āmĭnĭ

• I: mŏror = trattenere

• II: reor = farsi un’opinione

• III: pollicĕor = promettere, frŭor = enjoy, fungor = svolgere una funzione, pŏtĭor =

impadronirsi di qc, = usare, vescor = nutrirsi, reggono un complemento all’Abl.

ūtor

Verbi semideponenti

• Hanno forma attiva nei tempi derivati dal presente

• Hanno forma passiva nei tempi nei tempi derivati dal perfetto

• Sono solo i seguenti e i loro composti:

āūdĕo, āūdĕs, āūsus sum, āūdēre osare

gāūdĕo, gāūdĕs, gavīsus sum, gāūdēre godere

solĕo, solĕs solĭtus sum, solēre essere solito

fido, fidis fisus sum, fidĕre fidarsi

Verbi in -io della terza coniugazione

• Nei tempi nei tempi derivati dal presente e dal supino si coniugano secondo la terza

• Negli altri tempi la -ĭ diventa -ĕ a fine parola o se seguita da -r

• Attivi: capio, cupio, facio, fodio, fugio, iacio, illicio, pario, quatio, rapio, sapio, specio e i loro

composti

• Deponenti: gradior, morior, patior

Verbi difettivi

• coepi, memĭni, novi, odi hanno significato presente che inizia nel passato, hanno pochi

tempi

• aio, inquam, fari mancano della maggior parte dei tempi

• quaeso, quaesŭmus è una forma isolata

• ave, avēte, avēto / salve, salvēte, salvēto / vale, valēte, valēto / cedo,

Dettagli
Publisher
A.A. 2016-2017
35 pagine
SSD Scienze antichità, filologico-letterarie e storico-artistiche L-FIL-LET/04 Lingua e letteratura latina

I contenuti di questa pagina costituiscono rielaborazioni personali del Publisher bhagwati.mbb di informazioni apprese con la frequenza delle lezioni di Grammatica latina e studio autonomo di eventuali libri di riferimento in preparazione dell'esame finale o della tesi. Non devono intendersi come materiale ufficiale dell'università Università degli Studi di Roma La Sapienza o del prof Nobili Marcello.